USTAWIENIA JĘZYKOWE
Jesteśmy cały czas w menu Narzędzia. Znajduje się tu także polecenie Język. Po najechaniu kursorem myszy na to polecenie otworzy się podmenu, a w nim cztery polecenia: Ustaw język…, Przetłumacz…, Tezaurus, Dzielenie wyrazów.
Polecenia Przetłumacz… i Tezaurus można wywołać także z podręcznego menu dostępnym pod prawym klawiszem myszy.
W Wordzie w jednym dokumencie tekst może być pisany w kilku językach.
1. Ustaw język…
Wybierając z menu Narzędzia, z podmenu Język polecenie Ustaw język… pojawi się takie okno dialogowe, jak na rysunku 2. Co w tym oknie możemy zrobić? Jeżeli wcześniej zaznaczymy jakiś fragment tekstu, to możemy dla tego fragmentu ustawić język, w jakim będzie sprawdzana ortografia i gramatyka. W tym celu w oknie tym zaznaczamy język i klikamy na przycisku OK. Natomiast kliknięcie na przycisku Domyślne… spowoduje, że dany język przypiszemy całemu naszemu dokumentowi oraz wszystkim następnym dokumentom. Inaczej mówiąc, wybrany przez nas język ustanowimy jako język domyślny w szablonie globalnym i w naszym dokumencie.
Co jeszcze możemy tu zrobić? Ja zawsze wyłączam opcję Wykryj automatycznie język. Dlaczego? Otóż, jeżeli zacznę pisać tekst w języku angielskim lub niemieckim Word automatycznie zaczyna stosować odpowiedni słownik. Ale jak zacznę pisać tekst w języku polskim, Word nadal stosuje język angielski lub niemiecki. Co prawda podczas instalacji pakietu MS Office instaluję wszystkie słowniki i to może być przyczyną takiego zachowania Worda. Nie sprawdzałem tego. Dlatego wolę wyłączyć tę opcję.
Nigdy nie włączam opcji Nie sprawdzaj pisowni ani gramatyki i nie polecam tego Wam. Dobrze jest, jak Word pomaga nam sprawdzać pisownię i gramatykę. Oczywiście, czasami zachodzi potrzeba włączenia tej opcji. Kiedy? Wtedy, gdy używamy w treści naszej pracy wielu zwrotów obcojęzycznych i nie chcemy, żeby Word podkreślał je na czerwono lub zielono jako “błędów” ortograficznych lub gramatycznych. Ale to wtedy musimy polegać tylko na sobie, na swojej dokładności pisania.
UWAGA!
Pamiętajmy, że to my piszemy pracę dyplomową a nie komputer, więc musimy dbać o poprawną pisownię, gramatykę i styl. Edytor tekstu ze swoimi słownikami ma tylko nas wspierać, a nie zastępować naszą niewiedzę. Błędy ortograficzne w pracy świadczą o nas i naszej znajomości języka ojczystego lub obcego, którego np. właśnie uczyliśmy się.
2. Przetłumacz…
Przy pisaniu pracy dyplomowej polecenie Przetłumacz… raczej nie będzie potrzebne. W każdym razie, warto wiedzieć, że coś takiego istnieje.
Nie wypowiadam się co do jakości tego tłumaczenia, ale to tylko automat.
Pragnę tylko dodać, że będąc podłączonym do Internetu, można w ten sposób przetłumaczyć cały dokument. Tłumaczenie będzie wyświetlone jako dokument html w Internet Explorerze. Więc czeka nas ponowne formatowanie tekstu.
3. Tezaurus
Przy pisaniu pracy dyplomowej przyda się na pewno Tezaurus, czyli słownik synonimów. Wystarczy kursor tekstowy wstawić w wyraz, który chcemy zastąpić i następnie klikamy na nim prawym klawiszem myszy. W podręcznym menu, które pojawi się, wybieramy polecenie Synonimy. Pojawi się podmenu z synonimami. Wystarczy kliknąć na wybranym synonimie a wyraz zostanie nim zastąpiony.
Można też wywołać tezaurusa z menu Narzędzia i podmenu Język. Pojawi się wtedy taki panel boczny, jak na rysnku obok.
4. Dzielenie wyrazów
Pisząc w Wordzie tekst mamy cztery sposoby wyrównania tekstu w akapicie: do lewego marginesu, wycentrowany, do prawego marginesu i wyjustowany. Pisząc pracę dyplomową zapewne zastosujecie tekst wyjustowany, czyli wyrównany do lewego i prawego marginesu. Niestety, Word standardowo ma wyłączone dzielenie wyrazów na sylaby i przez to tekst wyjustowany wygląda niezbyt ładnie. Odstępy między wyrazami w poszczególnych wierszach mogą być różne. Wyrazy są rozstrzelone. By temu zapobiec można, a nawet trzeba, włączyć dzielenie wyrazów. O dziwo, Word ma włączone dzielenie wyrazów pisanych wersalikami, czyli wielkimi literami. Tym bardziej warto włączyć automatyczne dzielenie wyrazów, ponieważ Word dzieli wyrazy zgodnie z zasadami polskiej gramatyki. Tylko czasami trzeba pomóc mu poprzez ręczne wymuszenie dzielenia wyrazu.
Po włączeniu opcji Dziel wyrazy automatycznie należy jeszcze zmniejszyć wartość Strefy dzielenia wyrazów do minimum, czyli 0,25 cm. Ułatwi to dzielenie wyrazów.
Niestety, włączenie dzielenia wyrazów w jednym dokumencie nie jest zapamiętywane i w nowych dokumentach trzeba ponownie to zrobić. Można temu zapobiec. Należy otworzyć szablon globalny (nazywa się on Normal.dot i jego lokalizację możecie znaleźć w menu Narzędzia poleceniu Opcje w zakładce Lokalizacja plików) i w nim włączyć dzielenie wyrazów. Następnie zapisać zmiany w szablonie. Automatyczne dzielenie wyrazów będzie włączone we wszystkich nowych dokumentach.
UWAGA!
W nowszych wersjach Worda w szablonie nie można zmniejszyć wartości Strefy dzielenia wyrazów. Można to uczynić tylko w bieżącym dokumencie. Dlatego między innymi nie przepadam za nowymi edytorami Microsoftu.
Jeżeli szablon globalny przekopiujemy na inny dysk i w oknie dialogowym Opcje na zakładce Lokalizacja plików zmienimy ścieżkę dostępu do naszego nowego folderu z szablonem globalnym, to po każdej nowej instalacji Windowsa i pakietu MS Office dzielenie wyrazów jak i wygląd i układ pasków narzędziowych będzie taki, jaki ustawiliśmy.